شالوده نظام اخلاق بندگی در قرآن با تاکید بر تفاسیر فریقین

اخلاق بندگی از زیربنایی ترین مباحث قرآن است. با یک نظام مند، فهم و تحلیل روابط آموزه‌های اخلاقی قرآن عمیق تر انجام می‌شود. کلیدی ترین ارزش در آموزه‌های اخلاق بندگی، تقوا است.در این نوشتار به منظور کشف وتبیین جایگاه تقوا در نظام اخلاق بندگی قرآن- با روش توصیفی، تحلیلی- ابتدا نظام اخلاق بندگی در قرآن به صورت ساختاری مخروطی شکل شامل مبانی و اصول، اهداف مطرح سپس رابطه تقوا و اجزاء این نظام با تاکید بر تفاسیر فریقین تبیین می‌گردد. نتیجه تطبیق این تفاسیر همچون کشاف زمخشری ، فی ظلال القرآن سید قطب ، مفاتیح الغیب فخر رازی ، فتح القدیر شوکانی و المنار محمد رشید رضا در حد بسیار زیاد مشابهت دارد.تقوا لازمه مبانی اعم از معرفت شناسی، خداشناسی، انسان شناسی، جهان شناسی، ارزش شناسی و از عوامل مهم در ایجاد، حفظ، ارتقاء اصول بینشی، گرایشی و رفتاری است.استمرار و ارتقاء تقوا برای رسیدن به اهداف مقدمه ای، میانی، غایی ضروری است.طبق تصریح آیات، عبادت خدا هدف مقدماتی، تقوا، هدف میانی، قرب الهی، هدف غایی محسوب می شود.